Paragraaf B. Weerstandsvermogen en risicobeheer

Nr.

Potentiële risicogebeurtenis

Beheersmaatregelen

(tekst in cursief geeft de actuele status aan)

1

1. Breed Sociaal Domein

Er is een uitvoeringsprogramma sociaal domein vastgesteld met diverse deelopdrachten die gekoppeld zijn aan de bouwstenen uit de Kadernota SD (zie hieronder)

Inzet van gebiedsgericht werken (aansluiting zoeken bij de specifieke behoefte van een wijk of dorp).
Inzet van ondersteunende maatregelen zoals subsidies, accommodaties, etc.

• Gebiedsgericht werken is ingezet.
• Subsidiebeleid en accommodatiebeleid is geactualiseerd.
• Het versterken van de omgeving vormt een deelopdracht van het uitvoeringsprogramma SD. Opdrachtformulering is opgesteld en implementatie is gestart.

• Er zijn specifieke maatregelen geformuleerd om de omgeving te versterken: JSP, BSO+, SOJ, jeugdhulp en opvoedondersteuning, overzicht van voorliggende voorzieningen WMO en Jeugd.
• actieplan eenzaamheid is vastgesteld.
• er zijn, in het kader van corona, extra activiteiten gesubsidieerd die onze kwetsbare inwoners versterken.
• ervaringsdeskundigen Venray zijn structureel geborgd.

Versterken van de omgeving.
Anders organiseren van de toegang.
Herijken van onze inkoopmethodiek.
Duurzaam partnerschap met aanbieders en gesubsidieerde instellingen.
Afspraken maken met andere verwijzers.

• Voor wat betreft de toegang is een visie en zijn leidende principes opgesteld en geaccordeerd door het college. Vervolgstap is het inrichtingsvraagstuk waarbij op basis van verschillende scenario’s een keuze wordt gemaakt. Start implementatie in 2022.
• In 2021 is definitief besloten om de samenwerking met Venlo op het terrein van werk en inkomen te beëindigen. Implementatietraject gestart om alle werkzaamheden per 2022 binnen de organisatie van Venray uit te voeren. Afstemming over toekomstige inrichting vindt plaats met het traject toegang.
• Sturing en inkoop: Nieuwe inkoopmethodiek afgerond en gestart per 1 januari 2022. Nieuwe inkoop gaat o.a. uit van langdurige contracten. Implementatie van uniforme werkwijze is in de organisatie geïmplementeerd. Traject sturing en inkoop zal nog gedurende de eerste helft 2022 doorlopen om impact te monitoren en eventuele bijstellingen door te voeren.
• In 2021 zijn maatregelen getroffen om de stijging van de kosten om te buigen (taskforce sociaal domein). De taskforce is eind 2021 beëindigd.

Opstellen ontwikkelplan voor medewerkers gericht op het gesprek met de inwoner, de integraliteit en het aansluiten bij de omgeving.
Meerjarige afspraken maken met aanbieders waarbij zij het vertrouwen krijgen om te investeren in innovatie.

• Houding en gedrag vormt een deelopdracht van het uitvoeringsprogramma SD. Opdrachtformulering is opgesteld en implementatie in 2021 e.v.
• Meerjarige afspraken: zie ook project sturing en inkoop.

Opstellen communicatiestrategie en instrumenten.

• Communicatie vormt een deelopdracht van het uitvoeringsprogramma SD. Centraal staat daar het meer in gesprek zijn met inwoners. Opdrachtformulering deelopdracht communicatie opgesteld. Verbreding van instrumenten vindt plaats in 2021 e.v.

Bouwsteen Financiën
De gerealiseerde uitgaven van het Sociaal Domein Breed overstijgen de begroting.

Monitoren uitgaven SD-breed  versus begroting, waarbij de indeling  “vangnet” en “omgeving” wordt gehanteerd.
Oplevering van de halfjaarrapportage Sociaal Domein.

• Monitoring uitgaven vindt maandelijks plaats.
• Nieuwe overlegstructuur ingevoerd op basis van advies taskforce SD.
• Raadsmonitor doorontwikkeld en geïntroduceerd bij de raad. Eerste rapportage nieuwe stijl over het kalenderjaar 2021.
• Verschillende dashboard ontwikkeld ten behoeve van de monitoring sociaal domein (Jeugd, Wmo, Schulddienstverlening en Onderwijs)
• Begroting 2022 geheel in lijn gebracht van de kadernota sociaal domein.

2

2.1 Grondbedrijf
De afzet van gronden kan achterblijven ten opzichte van de planning

Stimuleringsmaatregelen verkoop kavels
   (promotie via website en woontafel)
- geen betaling waarborgsom is mogelijk

- courtageregeling makelaars

4.3 Privacy en Informatiebeveiliging
- Vertrouwelijke/gevoelige informatie is beschikbaar bij niet-geautoriseerden (binnen en buiten de organisatie)
- Onverantwoordelijk gebruik en uitwisseling van persoonsgegevens en privacygevoelige informatie binnen de organisatie en naar partners.
- De kans dat informatiebeveiligings-incidenten de bedrijfsvoering raken neemt toe.

- Niet voldoen aan de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming)

Maximale samenwerking door de functies van FG (Functionaris gegevensbescherming), PO (Privacy Officer) en CISO (Chief Information Security Officer);
De onafhankelijke rol van privacy en informatiebeveiliging zorgt voor een objectieve advisering van maatregelen.
Jaarlijkse verantwoording over informatieveiligheid, implementatie BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) en privacy via ENSIA (Eenduidige Normatiek Single Information Audit);
Privacy en Informabeveiliging (P&IB) maken standaard onderdeel uit van projecttoetsing. Door maatregelen te nemen worden risico’s geminimaliseerd;
Met het uitvoeren van PIA's (Privacy Impact Assessments) brengen we risico’s in beeld en maken we bewuste keuzes welke risico’s we accepteren/mitigeren;
De verantwoordelijkheid voor P&IB bij de proceseigenaren borgen;
Uitvoeren Privacy en Security awareness trainingen.
Alle medewerkers hebben de security-awareness training gevolgd en zijn gewezen op de risico’s bij het thuiswerken.
Het opstellen van een businesscontinuïteitsplan zorgt dat we beter zijn voorbereid op informatiebeveilgingsincidenten;
Jaarlijks uitvoeren pentest/ethische hack.

Algemeen: Garantstellingen
Gemeente wordt aangesproken op inlossen van een garantstelling.

Het garantieplafond voor 2021 is € 701.000.

Meest risicovolle garantstelling:
Glasweb:
- Er wordt niet voldaan aan regels voor staatssteun en financieringsconstructies.

- Exploitatie valt tegen (minder uptake, meer kosten).

- Aanleg fase 2.

Garantstellingsbeleid actualiseren.

Vooralsnog geen prioriteit

- risico's explicieter opnemen

- in besluitvorming toelichten waarom risico's al dan niet worden meegewogen.
Bewustwording wordt meegenomen in overlegstructuren en krijgt daarmee meer aandacht.

- periodieke rapportage over ontwikkeling risicovolste garantstellingen. Informatieverstrekking vindt per dossier plaats.

Glasweb:

Aanvullende informatie inwinnen

Deze informatie geeft geen aanleiding om aanvullende maatregelen te nemen.

Periodieke rapportage

Via de maandelijkse voortgangsrapportage (zie ook majeure projecten).

Met de aanleg van de 2e fase door KPN is een beroep door GlaswebVenray op een aanvullende garantstelling niet aan de orde.

Algemeen: Samenwerken/Verbonden Partijen (VP)
Resultaten van samenwerkingspartners wijken af van lokale doelstellingen.

Meest risicovolle Verbonden Partijen:

Veiligheidsregio:

onverwachte gebeurtenissen leiden tot extra budgetaanvraag

Noord Limburg West (NLW):
(bedrijfsvoerings)kosten worden onvoldoende in lijn gebracht met de (korting op de) rijkssubsidie.
Begrote opbrengsten worden onvoldoende gerealiseerd (dalende Wsw-inkomsten en afnemende tewerkstelling van medewerkers)

Beleid op samenwerking en verbonden partijen opstellen (incl. timing en niveau van informatievoorziening)

- Nota vizier op samenwerking vastgesteld
- Evaluatienota (incl. verbetermaatregelen) opgesteld. Verbetermaatregelen deels nog doorvoeren.

Per bestaande VP doelen en risico's inventariseren en maatregelen treffen.
Bij het deelnemen in nieuwe VP-eisen stellen aan informatievoorziening.
- Onder de noemer "grip op samenwerking" vindt uniforme sturing plaats op de vijf grote gemeenschappelijke regelingen.
- In 2021 heeft de rekenkamer een evaluatierapport opgeleverd met betrekking tot intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. De conclusies en aanbevelingen hebben wij onderschreven. Voor zover het de rol van het college betreft is voor ons de belangrijkste les om continu kritisch te zijn op de vraag of aangegane samenwerkingsverbanden nog altijd doen wat we beogen. Ons algemene beleidskader (de nota Vizier op samenwerking) is daarbij een leidraad.

Veiligheidsregio:
Regionale overleggen financieel adviseurs en adviseurs openbare orde en veiligheid per 2 maanden

Oppakken adviezen rekenkameronderzoek

• Raad geïnformeerd over financiële ontwikkelingen n.a.v. P&C-producten Veiligheidsregio. Invullen van afspraken uit RIB “Grip op samenwerken”. Venray is adoptiegemeente. Ambtenaren betrokken in voortraject beleidsontwikkeling en opstellen P&C-producten.

NLW:
In december 2020 is door de raad een nieuwe koers vastgesteld. Deze koers is voor de periode 2021-2030 en bestaat uit een drietal sporen. Uitvoering WSW, Participatiewet dienstverlening aan gemeenten en dienstverlening aan derden. De koers wordt jaarlijks gemonitord.

Algemeen: Bestuurders: pensioen/wachtgeld/ nabestaande pensioen en arbeids-ongeschiktheid
Door dalende marktrente en actualisatie sterftetabel moeten extra stortingen in de pensioenvoorziening worden gedaan om deze op niveau te houden.

Bestuurders stappen voortijdig op en maken aanspraak op wachtgeld

Bestuurders komen te overlijden of raken  arbeidsongeschikt

Onderbrengen bij pensioenfonds

De aangekondigde komst van een landelijk fonds voor de dekking van pensioenen voor bestuurders zal, gezien de recente (economische en financiële) ontwikkelingen, nog langere tijd op zich laat wachten. Het is nog onduidelijk wanneer een dergelijk fonds daadwerkelijk tot stand zal komen.
Aanbieden outplacementtraject om wachtgeldperiode te bekorten.

Risico’s verzekeren

Voor het financiële risico van overlijden van een (wachtgeld) wethouder vóór de pensioengerechtigde leeftijd is een verzekering afgesloten (zgn. kortleven-risico).
Daarnaast is het risico van arbeidsongeschiktheid voor (wachtgeld-) bestuurders afgedekt middels een collectieve Arbeidsongeschiktheidsverzekering.

Algemeen: Rijksinkomsten: uitkeringen gemeentefonds
M.i.v. 2023 kunnen tekorten in de exploitatie ontstaan door het fundamenteel herijken van de uitgangspunten voor het Gemeentefonds.
M.i.v. 2022 ontstaan extra tekorten op de Jeugdzorg omdat de (administratief) toegezegde extra middelen niet worden ontvangen.

Implementatie Omgevingswet

Inflatie en prijsstijgingen voor energiekosten/materialen, alsmede extra kosten voor vluchtelingenopvang vanuit Oekraïne.

Bijhouden van ontwikkelingen in het Gemeentefonds: vooralsnog geen signalen dat dit grote nadelige gevolgen voor ons heeft.

Bijhouden van informatie omtrent de Jeugdzorgmiddelen.

Dit is één van de belangrijkste punten in de onderhandeling van de VNG met het nieuwe kabinet. Verder proberen we de stijging van de uitgaven op de jeugdzorg om te buigen (taskforce SD, uitvoeringsprogramma SD, traject sturing & inkoop) en monitoren we de uitgaven permanent.

Onvoldoende structurele compensatie-middelen beschikbaar om hieraan adequate invulling te kunnen geven.

-In de onderhandeling van de VNG met het nieuwe kabinet is dit ook een thema vanuit het standpunt: ‘nieuwe taken, nieuwe knaken’.
-Alternatieve inkomstenbronnen overwegen.

Onvoldoende compensatiemiddelen om de hoge inflatie en extra kosten te dekken.
We nemen een risico van 2% op in de risicoberekeningen.

Impact COVID-19
Door de uitbraak van COVID-19 ontstaan hogere kosten op de diverse beleidsterreinen (o.a. handhavingstaken, sociaal domein), komen burgers/bedrijven in financiële problemen en worden inkomstenramingen niet gehaald. Na opnieuw een lock-down in het najaar 2021, die eindigde in februari 2022 is de verwachting dat toekomstige beperkende maatregelen achterwege blijven.
Over de risico’s voor 2022 en volgende jaren zal in de laatste impact-analyse worden stilgestaan.

Bijhouden en monitoren gevolgen en effecten van COVID-19
Direct na de lock-down in maart 2020 werden de concrete gevolgen en risico’s op de diverse beleidsterreinen geïnventariseerd, werd door de raad een handelingskader vastgesteld en d.m.v. impact-analyses per kwartaal geïnformeerd.
De resterend compensatiemiddelen worden in 2022 ingezet om de nog te verwachten (extra) kosten op te vangen. verwachting is dat deze middelen voldoende zijn om alle risico’s op te vangen. Nu alle beperkende maatregelen zijn afgeschaald, zal er in juni 2022 een laatste impact-analyse worden aangeboden.